لینک *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:21
سوره قاف « ق»
محتواى سوره
فضیلت تلاوت سوره
در پایان
این سوره با مسأله احیای مجدد مردگان در روز رستاخیز شروع می شود و عجیب بودن تجدد حیات انسان پوسیده و خاک شده را،از دیدگاه بشر نشان می دهد و این که چگونه مردمانی که در طول تاریخ، کلام منذرین را تکذیب می کردند، گرفتار آثار و عواقب آن شدند.بنابراین، سوره همراه با تهدید و هشدار است.
علامه طباطبایی در آغاز سوره « ق» می نویسد:« این سوره مسأله دعوت انسان را بیان می کند و به آنچه در این دعوت است اشاره می کند، یعنی انکار مشرکان به معاد و تعجبی که از آن داشتند که انسان بعد از مردن و خاک شدنش،چگونه دوباره زنده می شود و به همان صورت و وضعی که قبل از مرگ بوده،برمی گردد.آنگاه تعجب آنان را رد می کند که علم الهی محیط به ایشان است.» 1 و در ادامه می نویسد:« آنگاه منکران را تهدید می کند به اینکه،اگر به راه نیایند بر سرشان همان خواهد آمد که بر سر امت های گذشته آمده و آن گاه برای بار دوم باز به علم و قدرت خدای تعالی پرداخته و از راه تدبیری که در خلقت آسمان ها و آراستن آنها به کار برده و نیز تدبیری که در خلقت زمین و گیاهان نر و ماده و همچنین فرستادن باران و تأمین روزی بندگان و زنده شدن زمین به وسیله آب و&hellip علم و قدرت خود را اثبات می کند» .2
از آنجایی که موضوع اصلی سوره،حیات مجدد انسان در عالمی دیگر است، مسأله علم و آگاهی به عملکرد انسان در حیات دنیایی مطرح می گردد، زیرا اگر علم و آگاهی و ثبت و ضبطی ممکن نباشد، جزا محال می گردد.بنابراین موضوع علم الهی به عنوان یکی از پایه های قیامت در این سوره مورد تأکید قرار می گیرد.
محتواى سوره:
محور بحثهاى این سوره مسأله « معاد» است و در مسائل مربوط به معاد انگشت روى امور زیر مى&rlm گذارد.
1- انکار و تعجب کافران از مسأله معاد (معاد جسمانى).
2- استدلال بر مسأله معاد از طریق توجه به نظام آفرینش، و مخصوصا احیاى زمینهاى مرده به وسیله نزول باران.
3- استدلال بر مسأله معاد از طریق توجه به خلقت نخستین.
4- اشاره به مسأله ثبت اعمال و اقوال براى « یوم الحساب» .
5- مسائل مربوط به مرگ و انتقال از این جهان به سراى دیگر.
6- گوشه&rlm اى از حوادث روز قیامت و اوصاف بهشت و دوزخ.
7- اشاره به حوادث تکان دهنده پایان جهان.
در این میان اشاراتى کوتاه و مؤثر به وضع اقوام طغیانگر پیشین و سرنوشت دردناک و شوم آنها- مانند قوم فرعون، عاد، لوط، شعیب، و تبع- نیز دستوراتى براى توجه به خدا و ذکر او به پیامبر اسلام صلّى اللّه علیه و اله داده شده است. و اشاره کوتاهى به عظمت قرآن در آغاز و پایان سوره به چشم مى&rlm خورد.
فضیلت تلاوت سوره:
از روایات اسلامى استفاده مى&rlm شود که پیامبر صلّى اللّه علیه و اله اهمیت فراوانى براى این سوره قائل بود، تا آنجا که هر روز جمعه آن را در خطبه برگزیده تفسیر نمونه، ج&rlm 4، ص: 516
نماز جمعه قرائت مى&rlm فرمود.
و نیز در حدیثى از امام باقر علیه السّلام آمده است: « کسى که پیوسته در نمازهاى فریضه و نافله سوره « ق» را بخواند خداوند روزى او را گسترده مى&rlm کند، و نامه اعمالش را به دست راستش مى&rlm دهد، و حساب او را در قیامت آسان مى&rlm سازد» .
نیاز به یاد آورى ندارد که این همه افتخار و فضیلت تنها با خواندن الفاظ حاصل نمى&rlm شود، بلکه خواندن الفاظ سر آغازى است براى بیدارى اندیشه&rlm ها و آن نیز وسیله&rlm اى است براى عمل صالح و هماهنگى با محتواى سوره.
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ به نام خداوند بخشنده بخشایشگر
(آیه 1)- در اینجا بار دیگر در آغاز این سوره به بعضى از « حروف مقطعه» برخورد مى&rlm کنیم و آن حرف « قاف» (ق). است.
